Merhabalar arkadaşlar. Öncelikle, bu yazı ‘Sine Hollanda’da!’ serisinin ilk yazısı olduğu için, başlamadan önce buradan hepinizi selamlamak istiyorum. Yurt dışında okumak hepimizi heyecanlandıran ama bir o kadar da tedirgin eden bir şey olsa gerek. Nasıl gittin, nasıl ettin derseniz de, yararlanabileceğiniz bir kaç yurt dışı burs programını derlediğim yazımı okumanızı öneririm.
Hollanda, çoğu ebeveynin sandığı gibi sadece uyuşturucudan ibaret değil, ve tahmin edin, sırf Hollanda’ya taşındınız diye uyuşturucu bağımlısı olmayacaksınız. Zaten böyle bir hayat, normal bir öğrencinin karşılayamayacağı bir hayat olduğundan, aileler fazla da endişelenmemeli 🙂 Evet uyuşturucu serbest, ama henüz kimsenin bir diğerini istemediği bir şey yapmaya veya kullanmaya zorladığını görmedim. Bunun dışında, Hollanda’da insanlar kendi işine bakıyor, sizin ne yaptığınız pek umurlarında değil. Ama birinden yardım istediğinizde, size yardımcı olmak için ellerinden gelen her şeyi yapacaklardır. Henüz Hollanda’ya taşınmamışken biriyle yaptığım bir konuşmada, yolunu bulamadığı için Hollanda’lı bir ailenin onu arabalarıyla gideceği yere kadar bırakma hikayesini duyduğumda, ağzım açık kaldı. Avrupa’da hiç beklemeyeceğimiz hareketler bunlar, fakat Hollanda göreceğiniz çoğu insanın sıcak kanlılığı bu klişeyi yıkmaya yetecek.
Sanıldığının aksine, eğer eğitimli ve yeni şeylere açıksanız, Türk olduğunuz için size herhangi bir politik ön yargıyla yaklaşılmıyor veya ayrımcılık yapılmıyor. Sadece onların yaşam tarzına saygı duymalı, ve küçük görmemelisiniz. Elinizden geldiğinde uyum sağlamak, ve onların kültürleri/dilleri hakkında yeni bir şeyler öğrenmeye çalışmanız her yabancı bireye kazandırdığı gibi, size de bir artı puan kazandıracaktır. Sizden tek istedikleri bunlar, tamamen asimile olmanız değil.
Peki burada yaşarken nelere dikkat etmeniz gerekir? Hayatınızı neler kolaylaştırabilir? Ne nasıl yapılır?
- Ev bulmak : Öğrenci olarak ev bulmak Hollanda’da en çok sıkıntı yaşayabileceğiniz durumlardan biri. Mağdur olmamak için, kontratınızı iyi okumanız, ve haklarınızı çok iyi bilmeniz gerekiyor. (örnek: Maalesef çoğu ev sahibi öğrencilerden bir aylık yerine; iki, hatta üç aylık depozito istiyor. Bunu kesinlikle vermemeniz gerekiyor). Eğer haklarınızdan emin değilseniz, öğrencilere ücretsiz hukuksal danışma sağlayan kurumlar bulunmakta. Benim bulunduğum şehir olan Den Haag’dakinin adresini, faydalanabilecekler için burada paylaşayım. https://www.juridischloket.nl/contact/den-haag. Bu sektörde uzak durmanız gereken insanlar arasında Facebook’tan ne idüğü belirsiz hesaplarla ev kiralamaya çalışan insanlar, evi görmenize izin vermeden depozitoyu yatırmanız için ısrarcı olan insanlar, evi görmenizi sürekli erteleyen insanlar ve sürekli sorun çıkaran emlak acentaları (mesela, Den Haag’da Duinzigt). Eğer evinizi kiralayacağınız acenta ile ilgili şüpheleriniz varsa bunları genellikle her şehir için Facebook’ta bulunan, o şehirde yaşayan yabancıların bilgi alışverişinde bulunduğu grup/sayfalarda gönderiler paylaşıp, başkalarından fikir veya yorum alabilirsiniz. Bkz. ‘Expats in The Hague (Den Haag) Benim önerim, oldukça pahalı olabilecek stüdyo vs kiralamaktan kaçınmanız, ve ev sahiplerinin evleri öğrenciler arasında paylaştırıp 3 odalı bir evi, oda oda öğrencilere kiraladığı opsiyonları seçmeniz. Hem daha uygun fiyata kalırsınız, hem yalnızlık çekmezsiniz, hem de eve karşı sorumluluğu paylaşmış olursunuz. Birkaç arkadaşınızla anlaşıp bir eve çıkmak da ayrı bir seçenek tabii ki. Bunlar için önereceğim siteler; kamernet.com (ücretli, fakat bu ücrete oldukça değiyor), roomplaza, ve funda.nl. Eğer eşyalarınızı yeni evinize taşımak istiyorsanız da, bu hizmeti günlük olarak çok uygun fiyatlara sağlayan ulaştırma firmaları bulunmakta.
- Belediye İşlemleri ve Oturum: Hollanda’da bir şehre taşındığınızda, o yerin ‘Stadhuis’ından, yani belediyesinden online veya telefon aracılığı ile randevu almanız, adresinizi aldıktan sonra yapmanız gereken ilk iş. Bu işlemi yaptırmanız BSN numaranızı alabilmeniz için ve posta adresinizi kayıt ettirebilmeniz açısından çok önemli. Bu BSN numarası, sizin Hollanda’daki tüm işlemleriniz için gerekli olacak (banka hesabı açma, vergi işlemleri…). Ayrıca, Hollanda içerisinde adres değiştirdiğinizde, bunu yine belediye’ye gidip bildirmek durumundasınız. Adresinizi kayıt ettirmeye gittiğinizde yanınızda götürmeniz gereken iki şey; kira kontratınızın imzalanmış çıktısı ve içinde oturum izniniz/vizenizin bulunduğu pasaportunuz.
- Ulaşım: Muhtemelen duymuşsunuzdur; bisiklet, birçok Hollandalı’nın olmazsa olmazıdır. Orada yaşarken, bu lafın doğruluğunu anlıyorsunuz, ve bisiklet sizin de hayatınızın çok önemli bir parçası haline geliyor. Şehirlerin toplu taşıma yöntemi olan tramvay ve otobüsler saat 00:30 civarı bittiğinde, bir arkadaş buluşması, veya bir partiye gidileceğinde, bisiklet imdadınıza adeta Hızır gibi yetişiyor! Amsterdam ve Rotterdam dışında tüm diğer Hollanda şehirlerinin bir ucundan bir ucuna bile bisikletle 45 dakikada erişim sağlayabileceğiniz bir yerde, evinizden merkeze yapacağınız 10-15 dakikalık bir yolculuk, gerçekten çok ferahlatıcı bir ulaşım yöntemi oluyor. Şahsen, kar yağana kadar bisikletimin tepesinden inmiyorum. Ben nereye, bisikletim oraya! Peki hava çok kötü olduğunda ne yapmalı? O zaman da, yine gittiğiniz ilk haftalarda, adresinize taşındıktan sonrabu adrestenbaşvurabileceğiniz OV-Chipkaart’ınızla (İstanbulkart, akbil vs görevini görüyor) tramvaylere (tek yön) yaklaşık 1 euro civarı bir fiyat ödeyerek her yere kolaylıkla ulaşabiliyorsunuz. Bu kart trenlerde de geçiyor, ve içerisine, banka hesabınızla senkronize ederek, gerektikçe otomatik olarak para yükleyebiliyorsunuz. Hollanda’da mutlaka telefonunuza indirmeniz gereken ulaşım aplikasyonu ise, Hollanda’nın toplu taşıma alanında adeta Google Maps’i olan 9292 uygulaması.
- Hava durumu: Ülke her ne kadar güzel olsa da, havası belli… Hava durumu en düşük -5,-6 derecelerde seyretse bile, ülke civarında özellikle Ekim ayından Nisan ayına kadar bol yağmurlu bir hava hakim. Bu yüzden size yılın en az 6 ayı çok işinize yarayacak olan, uzun bir yağmurluk almanızı önereceğim. Her şeye alışsanız da, yağmurda bisiklet sürmeye maalesef pek alışamıyor, sadece bağışıklık kazanıyorsunuz veya çoraplarınıza kadar ıslanmayı pek de umursamamaya başlıyorsunuz. Böyle hep yağmurdan bahsettiğime bakmayın, baharda ve bazen kışın ortasında bile, hava çok güzel sürprizler yapabiliyor. Nem her zaman %85’in üstünde olduğu için, 20-21 derecelik bır sıcaklık, kendini 30 gibi hissettirip, herkesin plajlara veya parklara koşmasına neden olabiliyor. Yazları da genellikle hava sıcaklıkları 20 ila 30 derece civarlarında. Hollanda’nın pek değişken hava durumunu anlık takip için kullanabileceğiniz en güzel ve en kullanışlı uygulama Buienalarm!
- Sağlık: Sağlık sistemi Hollanda’da iyi olmasına rağmen, Türkiye’kinden çok farklı. Bir uzmanla görüşebilmeniz için, GP’niz, yani aile hekiminiz tarafından, muayeneden sonra yönlendirilmeniz gerekiyor. Ancak bu şekilde uzman doktorlarla görüşme gerçekleştirebiliyorsunuz. Doktorlar genellikle ilaç yazma konusunda çok temkinli, her hastalığın Aspirin’le geçebileceğine pek ikna olmuş durumdalar. Bu yüzden, ilaç almak da çok zor. Reçetesiz satılan ilaçlar çok az. Eğer kullanmanız gereken bir ilaç varsa, mutlaka Türkiye’den bol bol yanınızda getirin, sonradan zorlanmayın. Ayrıca, sağlık sigortası yaptırmak da bir zorunluluk. Türkiye’den yurt dışını kapsayan bir sigorta yaptırabilir, veya oradaki seçeneklerden birine bakabilirsiniz. En popüler sağlık sigortalarından biri; Aon Student Insurance.
Sine Özkaraşahin
Gelecek Daha Net
